Stakowanie kryptowalut: jak zarabiać pieniądze dla początkujących?

Co to jest Proof-of-Stake (PoS)?

Proof-of-Stake to algorytm konsensusu używany do walidacji transakcji na blockchainie. Mechanizm ten jest zasilany przez zablokowane tokeny dostarczane przez użytkowników w ramach inteligentnego kontraktu.

Proces tworzenia bloków w projektach PoS nazywany jest fałszowaniem, a nie wydobywaniem, jak w przypadku Proof-of-Work (PoW).

Algorytm PoS wybiera walidatora do wydobycia bloku losowo, ale im więcej monet użytkownik “zamroził”, tym większe są jego szanse na walidację transakcji i otrzymanie nagrody za swoją pracę (część opłaty transakcyjnej lub/i dodatkowe tokeny projektu).

Ponadto, system analizuje czas trwania steakingu i stosuje metodę losowego wyboru bloków.

Losowy wybór bloków wyszukuje węzły z najmniejszą wartością funkcji skrótu i największą kwotą w steakingu. Ilość monet w stakingu każdego uczestnika jest publicznie dostępna.

Wybór według czasu trwania stakingu opiera się na wzorze: liczba dni, w których tokeny znajdują się w stakingu, jest mnożona przez liczbę zablokowanych monet.

Takie podejście ma na celu sprawiedliwą dystrybucję slotów walidatora.

Algorytm zawiera również system zapobiegający oszustwom. Jeśli mechanizm wykryje pozbawionego skrupułów walidatora wśród węzłów, ten ostatni straci wszystkie swoje aktywa w stakingu, a także prawo do tworzenia bloków w przyszłości.

Jak pojawił się PoS

Mechanizm PoS pojawił się jako niezbędna alternatywa dla energochłonnego i kosztownego algorytmu PoW, na którym działają łańcuchy bloków takie jak bitcoin.

w dniu 11 lipca 2011 r. użytkownik o pseudonimie Quantum Mechanic opublikował pomysł na algorytm Proof-of-Stake na forum Bitcointalk.

W 2012 roku Sunny King i Scott Nadal napisali artykuł na temat systemu płatności P2P Peercoin (PPCoin), w którym opisali model działania algorytmu PoS:

“Proof-of-Work Nakamoto pomógł doprowadzić do wielkiego przełomu, ale w tym przypadku kryptowaluta jest zależna od energii. […] Ponieważ tempo tworzenia bitcoinów spada, może to ostatecznie doprowadzić do wyższych opłat transakcyjnych w celu utrzymania poziomu bezpieczeństwa sieci. Podstawową różnicą zarówno w teoretycznym, jak i technologicznym aspekcie kryptowalut P2P jest to, że ich bezpieczeństwo nie powinno zależeć od energii”.

W projekcie Peercoin działał algorytm hybrydowy: nowe monety były dystrybuowane poprzez wydobycie, a każdy węzeł, w którym przechowywane były tokeny PPC, mógł przetwarzać transakcje i potwierdzać blok.

W 2013 roku pojawił się blockchain Nxt, który był pierwszym pełnym projektem PoS. W chwili pisania tego tekstu ten mechanizm konsensusu jest jednym z popularnych mechanizmów tworzenia zdecentralizowanych rejestrów.

Mechanizm Proof-of-Stake był tak skuteczny, że w 2022 r. Ethereum aktywowało aktualizację The Merge, która przeniosła blockchain z PoW do PoS. Hardfork zmniejszył zużycie energii przez system o 99,95%, począwszy od 14 września 2023 r.

Zalety i wady PoS

Niektóre z zalet PoS obejmują:

• przyjazność dla środowiska i efektywność energetyczna;
• wysoki poziom decentralizacji ze względu na proces randomizacji w wyborze walidatorów;
• algorytm jest uważany za technologię adaptacyjną, ponieważ istnieje kilka interpretacji mechanizmu;
• bezpieczeństwo – aby przejąć kontrolę nad siecią, należy posiadać 51% monet w stakingu.

Jednak, jak każdy inny mechanizm, PoS ma pewne wady. Pomimo wysokiego poziomu decentralizacji, “wieloryby” nadal mają większy wpływ na sieć. Ponadto zostanie walidatorem może wymagać znacznych inwestycji finansowych, jak w przypadku blockchaina Ethereum.

Czym jest staking?

Staking to zablokowanie określonej kwoty kryptowaluty w inteligentnym kontrakcie na określony czas w celu utrzymania działania łańcucha bloków. W zamian użytkownik (walidator) otrzymuje nagrodę, która jest naliczana w natywnych tokenach sieci.

Ponieważ zasada pasywnego dochodu jest podobna do depozytów bankowych, uważa się, że staking jest najłatwiejszym sposobem na pomnożenie ilości kryptowaluty na koncie przy minimalnym ryzyku.

Ze względu na podobieństwa do tradycyjnych depozytów, amerykańskie organy regulacyjne nadal nie są w stanie uzgodnić swojego stanowiska w sprawie stakingu. Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) uważa tokeny PoS za papiery wartościowe, podczas gdy Commodity Futures Trading Commission (CFTC) twierdzi, że jest to towar. Tymczasem Internal Revenue Service (IRS) zaproponował rejestrowanie osiągniętych zysków w rachunkach zysków i strat, a także nałożenie podatku od nagród za steaking.

Tajlandia rozważa wprowadzenie całkowitego zakazu “zamrażania” kryptowalut. Południowokoreańskie organy nadzoru finansowego również zastanawiają się nad zawetowaniem steakingu.
Szwajcaria podąża inną drogą. Lokalny kryptobank SEBA zezwolił inwestorom instytucjonalnym na wnoszenie aktywów w postaci inteligentnych kontraktów za pośrednictwem swojej platformy. W chwili pisania tego tekstu mówimy o monetach Ethereum.

Jak działa stackowanie?

Stacking działa zgodnie z dwoma głównymi schematami: PoS i Delegated Proof-of-Stake (DPoS).

Jak wspomniano powyżej, w ramach PoS walidator jest wybierany losowo z grupy węzłów. W przypadku DPoS mechanizm działa nieco inaczej. Algorytm ten zakłada, że interesariusze oddają swoje “głosy” pojedynczemu delegatowi, który działa jako walidator w sieci.

Takie podejście przyspiesza działanie blockchaina poprzez zmniejszenie liczby walidatorów.

Istnieją również dwa główne rodzaje stakingu:

• fixed staking – okres zamrożenia aktywów na rachunku jest określony z góry;
• nieokreślony staking – nie ma daty końcowej blokowania tokenów, użytkownik może je wycofać z konta w dowolnym momencie.

Zalety i wady stakingu

Posiadacze kryptowalut mogą wykorzystywać staking do generowania pasywnego dochodu. Zablokowane tokeny generują przychód bez konieczności wykonywania nimi jakichkolwiek transakcji przez użytkownika.

Ponadto w ten sposób użytkownik kryptowaluty utrzymuje sieć i uczestniczy w jej bezpieczeństwie.

Istnieją jednak wady stakingu:

• zmienność kryptowalut naraża takie depozyty na wysokie ryzyko. Spadek notowań może prowadzić do deprecjacji aktywów;
• niektóre platformy oferują wysokie stopy procentowe ze względu na szybką emisję tokenów. Ze względu na nasycenie rynku, takie kryptowaluty szybko tracą na wartości;

trywialne usterki techniczne – zablokowane tokeny mogą zostać utracone, jeśli hasło do portfela nie jest przechowywane w bezpiecznym miejscu lub z powodu błędu w inteligentnym kontrakcie.

Jakie kryptowaluty można deponować w stakingu?

Staking jest odpowiedni tylko dla tych aktywów cyfrowych, które działają w sieciach PoS. Według Staking Rewards, najpopularniejsze monety to Ethereum (ETH), Solana (SOL), Cardano (ADA), Aptos (APT) i BNB.

Staking Ethereum

Aby zostać walidatorem w sieci Ethereum, użytkownik musi posiadać na swoim koncie co najmniej 32 ETH. Kwota ta będzie musiała zostać zdeponowana w stakingu, a następnie węzeł może zostać uruchomiony. Sprzęt musi być podłączony do sieci 24/7.

W zamian walidator otrzymuje nagrody za przetwarzanie transakcji i walidację innych członków sieci. Użytkownik, który zablokował swoje aktywa, otrzymuje roczny dochód według zmiennej stopy procentowej. W chwili pisania tego tekstu wynosi ona 3,7%.

W chwili pisania tego tekstu w sieci zablokowanych jest ponad 28 milionów ETH, a liczba walidatorów przekracza 879 000.

Możliwe jest jednak zablokowanie mniejszej ilości ETH, ale w tym przypadku proces odbywa się za pośrednictwem stron trzecich: scentralizowanych giełd lub projektów DeFi. Na przykład dostawcy LSD, tacy jak Lido Finance i Rocket Pool, są popularni w społeczności.

Takie protokoły nie tylko sprawiają, że stakowanie Ethereum jest bardziej dostępne, ale także wydają wrappowane tokeny w zamian za zablokowane tokeny do dalszego wykorzystania.

Dostawcy LSD pobierają pewną opłatę. Na przykład protokół Lido potrąca 10% opłaty za staking.

Takie podejście wiąże się z całym ryzykiem związanym z przekazywaniem aktywów stronie trzeciej.

Solana staking

Solana działa w oparciu o algorytm DPoS. Aby zostać walidatorem, trzeba spełnić określone wymagania, ale użytkownik może delegować swoje tokeny i zarabiać. W ten sposób aktywa mogą być dystrybuowane do różnych delegatów.

W chwili pisania tego tekstu, SOL Staking ma roczną stopę zwrotu w wysokości 7,6% i nalicza się raz na epokę (co dwa do trzech dni). Możliwe jest wycofanie monet ze stakingu w dowolnym momencie, ale proces ten zajmie trzy dni.

Cardano Staking

Staking Cardano może być dokonywany bezpośrednio przez użytkownika poprzez utworzenie puli stakingu, jak również poprzez delegowanie swojego udziału.

W pierwszym przypadku osoba chcąca zostać walidatorem musi zakupić 500 ADA, a także kryptowalutę na opłacenie prowizji. Do uruchomienia węzła potrzebne jest urządzenie z systemem operacyjnym Linux i co najmniej 25 GB wolnego miejsca na dysku. Sprzęt musi być podłączony do sieci 24/7.

W drugim przypadku wystarczy skorzystać z portfela kryptowalutowego obsługującego staking w sieci Cardano, a następnie wylistować monety i wybrać pulę.

Aby obliczyć przybliżony dochód ze stakingu, deweloperzy oferują skorzystanie z kalkulatora.

Aptos Staking

W blockchainie Aptos można wpłacać monety do stakingu za pośrednictwem portfela kryptowalut lub Aptos Explorer. Maksymalna roczna stawka za utrzymanie sieci sięga 7%. Nagrody są naliczane co epokę (co 24 godziny).

BNB Staking

Twórcy BNB Chain (BNB) udostępnili dwie opcje wnoszenia tokenów do stakingu: uruchomienie własnego węzła w celu utrzymania sieci lub delegowanie “głosów”.

Szybkość i czas trwania blockchaina zależy od indywidualnego delegata. Kiedy tokeny są usuwane ze stakingu, użytkownik ma do nich dostęp po tygodniu.

W chwili pisania tego tekstu w stakingu znajduje się ponad 22,3 miliona BNB.

Dostawcy stakingu

Wiele giełd kryptowalut (np. Binance i Coinbase) oraz zdecentralizowanych protokołów (np. Lido Finance, Rocker Pool) oferuje użytkownikom usługi stakingu, w tym stakingu płynności. Wszystkie z nich oferują różne warunki.

Główną zaletą usług stakingu jest ich dostępność. Na przykład niektóre platformy pobierają prowizję w wysokości 0,01 ETH.

Dostawcy usług stakowania LSD zyskują na popularności w społeczności, ponieważ upraszczają proces deponowania tokenów na stosie zarówno z perspektywy ekonomicznej, jak i użytkownika.

W chwili pisania tego tekstu ponad 28 milionów tokenów zostało zablokowanych w Ethereum, a prawie 32% tej kwoty zostało wniesione przez użytkowników do inteligentnych kontraktów za pośrednictwem Lido.

Według cryptodiffer, Everstake, Allnodes i Binance należą do 3 najpopularniejszych dostawców stakingu pod względem liczby użytkowników.

Odróżnianie stakingu od farmingu i górnictwa

Staking jest uważany za przyjazną dla środowiska alternatywę dla górnictwa. Aby utrzymać działanie sieci PoW, górnicy używają potężnego sprzętu, który zużywa duże ilości energii elektrycznej. I chociaż udział energii odnawialnej w tej sferze przekroczył 50%, w społeczności nadal istnieją obawy dotyczące wpływu tej sfery na środowisko.

Aby pozostać konkurencyjnym w górnictwie, sprzęt musi być stale aktualizowany i ulepszany. W przypadku Proof-of-Stake walidator musi jedynie nabyć określoną liczbę tokenów i je przechowywać.

Projekty oparte na PoS są uważane za bardziej zdecentralizowane w przeciwieństwie do PoW.

W rolnictwie (revenue farming ) użytkownik blokuje również swoje środki w inteligentnych kontraktach. Monety te są wykorzystywane do zapewnienia płynności zdecentralizowanym protokołom.

W zamian użytkownik może otrzymać różne nagrody: od dochodu z odsetek po tokeny zarządzania. Gromadzenie tych ostatnich pozwala wpływać na rozwój projektu, ponieważ podczas głosowania liczba monet jest wprost proporcjonalna do wagi głosu.

Podsumowanie

Staking jest uważany za stosunkowo bezpieczny sposób generowania pasywnego dochodu. Wiele projektów PoS daje możliwość zablokowania tokenów w zamian za procentowy zysk.

Pomimo opłacalności tego rodzaju działalności, należy pamiętać o jej wadach: zmienności i inflacji kryptowaluty, a także ryzyku technicznym.

Przed wniesieniem swoich aktywów do stakingu należy dokładnie przestudiować projekt. W zależności od blockchaina, aktywa mogą zostać zablokowane na określony czas lub na czas nieokreślony, wnieść kryptowalutę do inteligentnego kontraktu bezpośrednio lub zrobić to z pomocą pośredników.